Xã Y Tý, huyện Bát Xát nằm giáp biên giới Trung Quốc, cách trung tâm TP Lào Cai khoảng 70 km. Ở độ cao hơn 2.000 m so với mực nước biển, Y Tý nổi tiếng với những biển mây trắng, không khí trong lành và đời sống đậm bản sắc vùng cao.
Khi đặt chân đến Y Tý, du khách sẽ như lạc vào thế giới cổ tích với mây trôi bồng bềnh và những thửa ruộng bậc thang trải dài đến tận chân trời. Khung cảnh nên thơ này dễ dàng khiến bạn quên đi mọi muộn phiền. Bên cạnh thiên nhiên kỳ vĩ, Y Tý còn là nơi sinh sống của bốn cộng đồng dân tộc: Hà Nhì, Mông, Dao và Kinh – tạo nên bức tranh văn hóa đậm đà bản sắc, phong phú và vô cùng hấp dẫn.

Y Tý là một vùng đất hoang sơ, trữ tình, đẹp mê hoặc lòng người. Ảnh: Tran Hong Ngoc
Thời điểm lý tưởng để đến Y Tý
Tùy vào kế hoạch cá nhân, bạn có thể đến Y Tý vào bất kỳ thời gian nào trong năm. Tuy nhiên, mỗi thời điểm lại mang đến một trải nghiệm riêng:
Tháng 9 đến tháng 4 năm sau: Được ví như "mùa săn mây" – thời tiết se lạnh và mây nhiều, thích hợp để chụp những bức ảnh tuyệt đẹp giữa biển mây lãng đãng.
Tháng 3 - 4: Mùa hoa đỗ quyên bung nở rực rỡ.
Tháng 5 - 6: Bắt đầu mùa đổ nước, ruộng bậc thang như những tấm gương phản chiếu bầu trời.
Tháng 8 - 9: Lúa chín vàng óng ả, tạo nên khung cảnh ngoạn mục.Mùa đông: Có cơ hội chiêm ngưỡng tuyết rơi – hiếm thấy tại Việt Nam.

Săn mây tại Y Tý
Hướng dẫn di chuyển đến Y Tý
Từ Hà Nội: Bạn có thể chọn tàu hỏa hoặc xe giường nằm để đến thành phố Lào Cai, thời gian di chuyển dao động từ 5 đến 8 tiếng.
Từ TP. HCM: Lựa chọn tối ưu là bay ra Hà Nội, sau đó tiếp tục hành trình như trên để tới Lào Cai.
Dù chỉ cách Lào Cai khoảng 80km nhưng quãng đường lên Y Tý khá khó khăn, mất khoảng 5 - 6 giờ đồng hồ. Xe máy là phương tiện được sử dụng nhiều nhất, có thể thuê hoặc gửi từ Hà Nội theo tàu hỏa.
Hai cung đường đến Y Tý phổ biến:
Lào Cai → Bát Xát → Trình Tường → Lũng Pô → A Mú Sung → A Lù → Ngải Thầu → Y Tý.Tuyến này có khung cảnh thiên nhiên tuyệt vời, nhưng vào mùa mưa dễ gặp sạt lở và lũ.
Lào Cai → Sa Pa → Mường Hum → Dền Sáng → Y Tý.Cung đường này cũng khá thử thách, nhiều đoạn đá răm, nên bạn cần cẩn trọng khi di chuyển.

Cảnh đẹp như tranh vẽ
Những hoạt động hấp dẫn tại Y Tý
- Tham dự chợ phiên địa phươngChợ phiên tổ chức vào thứ 7 hàng tuần là dịp để bạn khám phá văn hóa bản địa thông qua sản vật địa phương, trang phục truyền thống, ẩm thực và những sản phẩm thủ công đặc sắc.
- Tham gia lễ hội Khô già giàTổ chức từ ngày Thìn đến ngày Thân tháng 6 âm lịch, lễ hội truyền thống của người Hà Nhì này mang ý nghĩa cầu mùa, cầu mưa và kết nối tâm linh tổ tiên. Sự độc đáo của nó đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2014.
Những điểm đến không thể bỏ lỡ
- Mốc 92 - Ngã ba Lũng Pô: Nơi hợp lưu giữa sông Hồng và sông Lũng Pô, khung cảnh bao quanh là đồng ruộng và núi non thơ mộng.
- A Lù: A Lù có vẻ đẹp yên bình, hoang sơ. Vào mùa lúa, cả vùng rực rỡ với màu xanh mát hoặc sắc vàng óng ánh, khiến ai cũng nao lòng.
- Ngải Thầu: Được mệnh danh là "điểm ngắm mây đẹp nhất Y Tý", từ trên cao có thể chiêm ngưỡng trọn vẹn vẻ đẹp mây trời và ruộng bậc thang lộng lẫy.
- Lảo Thẩn: Với độ cao 2.860m, đỉnh Lảo Thẩn là lựa chọn không thể bỏ qua với những ai đam mê trekking và săn mây. Dù đường đi khá gian nan nhưng phần thưởng là cảnh sắc “trên mây” đầy mê hoặc.

Đặc sản nấm hương được bán tại Y Tý
Ẩm thực độc đáo tại Y Tý
- Nấm hương rừng: Thu hoạch vào mùa mưa (tháng 4-5), nấm hương Y Tý có hương vị đặc trưng, được chế biến thành nhiều món ngon hoặc phơi khô làm quà.
- Bia Hà Nhì: Loại bia được ủ từ quả rừng theo công thức truyền thống của người Hà Nhì, mang hương vị mới lạ, nhẹ nhàng và không gây đau đầu.
- Củ Hà Sin Cô: Loại củ dân dã này có hình dáng như khoai lang, bên trong ngọt thanh, mọng nước – rất thích hợp làm món tráng miệng hay giải khát tự nhiên.