Dòng sự kiện
      +Aa-
      Zalo

      Tại sao Tết Hàn Thực lại ăn bánh trôi, bánh chay?

      (ĐS&PL) - Trong ngày Tết Hàn thực, mâm cúng của người Việt không thể thiếu bánh trôi, bánh chay. Tại sao hai món bánh này lại có vai trò quan trọng đến vậy trong ngày lễ này?

      Tết Hàn thực, hay còn gọi là Tết bánh trôi bánh chay, là một ngày lễ truyền thống của người Việt Nam, diễn ra vào ngày mùng 3/3 Âm lịch hàng năm. Ngày này mang ý nghĩa sâu sắc trong việc thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với tổ tiên. Đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình sum họp, cùng nhau chuẩn bị những đĩa bánh trôi, bánh chay thơm ngon, dâng lên bàn thờ tổ tiên.

      Nguồn gốc của ngày Tết Hàn Thực

      Theo thông tin từ báo Sức khỏe và Đời sống, từ xa xưa ngày Tết Hàn Thực được hiểu theo nghĩa chữ Hán "Hàn" là lạnh, "thực" là ăn, "Tết Hàn thực" là tết ăn đồ lạnh. Phong tục cổ truyền này có nguồn gốc từ Trung Quốc theo một câu chuyện ly kỳ truyền tụng nhiều đời.

      Chuyện kể rằng váo đời Xuân Thu (770 - 221), vua Tấn Văn Công nước Tấn, gặp loạn nên phải bỏ nước lưu vong sống cảnh nay trú nước Tề, mai ở nước Sở. Bấy giờ, có một hiền sĩ tên là Giới Tử Thôi, theo phò vua đã giúp đỡ nhiều mưu kế. Một hôm, trên đường lánh nạn, lương thực cạn kiệt, Giới Tử Thôi phải lén cắt một miếng thịt đùi mình nấu lên dâng vua. Vua ăn xong, hỏi ra mới biết đem lòng cảm kích vô cùng.

      Nguồn gốc của ngày Tết Hàn Thực.

      Nguồn gốc của ngày Tết Hàn Thực.

      Giới Tử Thôi theo phò vua Tấn Văn Công trong vòng mười chín năm trời, cùng nhau nếm mật nằm gai, khổ luyện thành tài. Về sau, Tấn Văn Công dành lại được ngôi vương, trở về làm vua nước Tấn, phong thưởng rất hậu cho những người có công khi tòng vong, nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi. Giới Tử Thôi cũng không oán giận gì, nghĩ mình theo vua phò vua là chuyện nên làm, ông cho rằng những việc đó đâu có gì đáng nói.

      Vì thế, ông về nhà đưa mẹ vào núi Điền Sơn ở ẩn. Tấn Văn Công về sau nhớ ra, cho người đi tìm Tử Thôi. Nhưng vì là người không tham danh vọng, Tử Thôi nhất quyết không quay về lĩnh thưởng, Tấn Văn Công ra lệnh đốt rừng (muốn thúc ép Tử Thôi quay về). Không ngờ Tử Thôi quyết chí, hai mẹ con cùng chịu chết cháy trong rừng.

      Vua thương xót, lập miếu thờ và hạ lệnh trong dân gian phải kiêng đốt lửa ba ngày, chỉ ăn đồ ăn nguội đã nấu sẵn để tưởng niệm (khoảng từ mồng 3/3 đến mồng 5/3 âm lịch hàng năm). Từ đó ngày mùng 3/3 âm lịch hằng năm được coi là ngày tết Hàn thực, nhằm tưởng nhớ đến công ơn dưỡng dục của những người đã khuất.

      Tại sao Tết Hàn thực lại cúng và ăn bánh trôi?

      Bánh trôi, bánh chay là món ăn đặc trưng của người Việt Nam vào mỗi dịp Tết Hàn thực, được xem là biểu tượng của ngày lễ này. Theo nhà nghiên cứu Trần Quang Dực, tục lệ ăn bánh trôi, bánh chay vào tết Hàn thực ở Việt Nam bắt đầu từ thời Lê Trung hưng (1533 - 1789).

      Trong các ghi chép về văn hóa dân gian, nhà bác học Lê Quý Đôn (1726 - 1784) viết: "Tục nước ta trọng nhất bánh trôi nước, mỗi năm cứ ngày mồng 3 tháng 3 thì làm bánh ấy”. Điều này chứng tỏ truyền thống ăn bánh trôi bánh chay ở nước ta đã có từ lâu đời.

      Chia sẻ trên báo Lao động, TS Nguyễn Ánh Hồng - Trưởng Khoa Văn hóa Phát triển (Học viện Báo chí và Tuyên truyền) cho biết, dù bắt nguồn từ một truyền thuyết của Trung Quốc nhưng khi du nhập vào Việt Nam, Tết hàn thực lại có những thay đổi phù hợp với văn hóa, phong tục của người Việt.

      Tại sao Tết Hàn thực lại cúng và ăn bánh trôi?

      Tại sao Tết Hàn thực lại cúng và ăn bánh trôi?

      Tết Hàn thực của người Việt không liên hệ tới Giới Tử Thôi mà những món ăn ngày này làm ra đều được cúng gia tiên với ý nghĩa con cháu đều hướng về tổ tiên, nguồn cội.

      Chuyên gia văn hóa này cũng cho rằng, khác với Tết Hàn thực ở Trung Quốc thường không đốt lửa trong 3 ngày và chỉ ăn đồ lạnh đã nấu sẵn trước đó, ở Việt Nam người dân không kiêng lửa, mọi việc nấu nướng vẫn diễn ra bình thường. Ngoài ra, người Việt thường dùng bánh trôi, bánh chay để cúng gia tiên. Vì thế, ngoài tên gọi Tết Hàn thực, thì ngày 3.3, với người Việt còn có tên gọi khác là Tết bánh trôi, bánh chay, Tết tháng 3.

      Việc dùng bánh trôi, bánh chay để cúng lễ cũng mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Thứ nhất nó thể hiện cho văn hóa lúa nước. Cả hai thứ bánh đều được làm từ bột gạo nếp thơm, thành quả lao động vất vả mới có được để dâng lên ông bà, tổ tiên.

      Ngoài ra, nó còn bắt nguồn từ tích truyện “bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ”. Bánh trôi tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con lên rừng theo mẹ. Bánh chay tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con theo cha xuống biển. Chính vì thế, Tết Hàn thực của người Việt chủ yếu mang ý nghĩa hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất.

      Link bài gốcLấy link
      https://doisongphapluat.nguoiduatin.vn/tai-sao-tet-han-thuc-lai-an-banh-troi-banh-chay-a520921.html
      Zalo

      Cảm ơn bạn đã quan tâm đến nội dung trên.

      Hãy tặng sao để tiếp thêm động lực cho tác giả có những bài viết hay hơn nữa.

      Đã tặng:
      Tặng quà tác giả
      BÌNH LUẬN
      Bình luận sẽ được xét duyệt trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.
      Tin liên quan